Cukierek albo psikus, krzyczą dzieciaki w ostatni dzień października. Od domu do domu chodzą przebrane, prosząc o cukierki. To Amerykańskie święto, Halloween, na dobre zagościło w naszej kulturze. Wypada 31 października, przeddzień święta Wszystkich Świętych. Ale skąd właściwie się wzięło i jak dokładnie się je obchodzi?
Niezależnie od poglądów na temat tego amerykańskiego święta, Halloween obecnie jest częścią naszej kultury. Upiorne, straszne, ale czasem zabawne i ciekawe obchody na dobrze zagościły w Polsce. Warto więc przybliżyć historię tego interesującego święta. Nawiązania do Halloween znajdziemy w filmach, serialach, książkach i wielu innych tworach kultury.
Halloween – skąd się wzięło? Historia święta
Słowo „Halloween” pochodzi od „All Hallows’ Eve”, które oznacza Wigilia Wszystkich Świętych. Paradoksalnie, Halloween które znamy z Ameryki, nie pochodzi z tego kraju. Swoje źródła ma w celtyckich wierzeniach. Jedna z teorii głosi, że znane nam Halloween pochodzi od pogańskiego celtyckiego święta Samhain.
Celtowie wierzyli, że jest to święto przejścia z lata do zimy. Symboliczny był również mrok, który towarzyszy czasowi zimy. Dni stawały się coraz krótsze oraz zimniejsze. Poganie wierzyli, że tej nocy duchy mogą przybyć do świata żywych. Z tego przekonania wyrósł zwyczaj przebierania się za potwory i upiory – by zwieść błąkające się po świecie duchy. Ważnym symbolem Samhainu było także ognisko, odstraszające złe duchy i przyciągające te dobre.
Jak obchodzi się Halloween?
Obecnie Halloween obchodzone jest najbardziej chętnie w Ameryce, Irlandii, Australii, Kanadzie i Wielkiej Brytanii. Jest, zaraz po Bożym Narodzeniu, najhuczniej obchodzonym świętem. Do Polski Halloween przywędrowało w latach 90. XX w. Obchody tego ciekawego święta są jednak bardzo podobne, a kilka charakterystycznych obchodów Halloween na dobre zakorzeniło się w kulturze na całym świecie.
Do najpopularniejszych symboli i tradycji związanych z Halloween należy:
- Drążenie dyni (Jack-o'-lantern) – dynia to niewątpliwie najbardziej rozpoznawalny symbol Halloween. Wydrążona dynia ze światełkiem w środku dawniej była symbolem zagubionych dusz. Obecnie jest ozdobą Halloweenową, którą miłośnicy tego święta przyozdabiają domy. Drążenie dyni w zabawne, ładne i ciekawe wzory to zabawa dla całej rodziny. W różnych częściach świata przeprowadzane są nawet specjalne warsztaty z drążenia dyni (to nie taka łatwa sprawa).
- Przebieranie się – kolejna popularna tradycja związana z Halloween. Przebieranie się za upiory, stwory, potwory i inne groźne istoty miało w dawnych wierzeniach zmylić złe duchy. Ludzie przywdziewali maski, dzięki czemu chronili się przed złymi upiorami. Obecnie przebrania są nieodłączną tradycją imprez halloweenowych czy chodzenia i proszenia o cukierki.
- Cukierek albo psikus – sławne „Trick or Treat”. Jedna z teorii głosi, że ta tradycja również ma korzenie bardzo głęboko. Dawniej w noc Samheinu biedni chodzili od domu do domu i prosili o kawałek ciasta w zamian za obietnicę modlitwy. Obecnie dzieci, przebrane w wymyślne Halloweenowe stroje wędrują po ulicach miast i proszą o cukierki. Lub robią psikusa tym, którzy nie dali… zapłaty.
- Przystrajanie domów – to tradycja, którą Amerykanie traktują bardzo poważnie. Przystrajają nawet Biały Dom! Domy na Halloween przystrajane są dyniami, a także innymi „strasznymi” elementami, jak pajęczyny, kościotrupy, upiory, ale także liście i owoce jesienne.
- Oglądanie horrorów – w obecnym Halloween w dużej części chodzi o strach i straszenie. Dlatego właśnie dużo osób decyduje się na oglądanie horrorów. To fantastyczna zabawa dla grupy. Z okazji Halloween wiele kin oferuje także maraton horrorów.
- Zabawa Apple bobbing – to kolejna tradycja, obecna zazwyczaj na przyjęciach z okazji Halloween. To zabawa zręcznościowa polegająca na wyławianiu jabłek z wody za pomocą zębów. Gra ma wiele wspólnego z różnymi zabawnymi wróżbami.
- Przyjęcia z przebraniami, zabawa dla starszych – podczas, gdy dzieci biegają zbierać cukierki, starsi urządzają przyjęcia z okazji Halloween. Na nich również królują zabawne i straszne przebrania, a także tematyczne przekąski.
Pomysły na obchody Halloween w szkole i przedszkolu
Wiele rodziców i dzieci decyduje się obchodzić Halloween w szkole, wspólnie z kolegami. Jeśli Wasza klasa planuje coś ciekawego z okazji Halloween, podpowiadamy kilka pomysłów. Dzieci spędzą wspólnie czas, będą się świetnie bawić i poznają trochę kultury. Wśród popularnych pomysłów na Halloween w szkole czy przedszkolu są:
- Malowanie twarzy dzieci w straszne lub zabawne wzory – dzieci mogą przyjść pomalowane lub możecie malować buzie w szkole.
- Wspólne wydrążanie dyni (tylko z asystą dorosłego!).
- Tematyczne prace plastyczne – rysowanie, wyklejanie, origami.
- Przekąski na halloween – strasznie pyszne ciasteczka i upiornie słodkie cukierki!
- Opowiadanie ciekawych strasznych historii.
- Zabawy taneczne.
Ciekawostki na temat Halloween
Ze świętem Halloween związane są również interesujące ciekawostki, które na pewno zaprą Wam dech w piersiach jak najlepszy horror:
- Historia Halloween sięga celtyckich obrzędów, tysiące lat przed naszą erą.
- Nazwa Halloween to skrót od All Hallows’ Eve, czyli Wigilia Wszystkich Świętych.
- Halloween to, zaraz za Bożym Narodzeniem, najbardziej dochodowe i skomercjalizowane święto.
- Boisz się samego święta? Samfianofobia to lęk przed Halloween.
- W Stanach Zjednoczonych przyozdabiany jest również Biały Dom.
- Kolorami Halloween tradycyjnie jest pomarańcz i czerń.
- Motyw przebierania się ma swoje źródła wierzeniach, że maski ochronią ludzi przed upiorami.
- Największa dynia na Halloween ważyła ponad 1000 kg!
Zabawki na Halloween
Dzieci uwielbiają Halloween jeszcze z jednego powodu – tematycznych akcesoriów oraz zabawek. Halloween to świetna okazja, by podarować dzieciom prezent z okazji Halloween. Lub sprezentować sobie coś ciekawego. Dużą popularnością cieszą się straszne gry planszowe – najlepiej te mroczne i przerażające na wieczór Halloweenowy. Wśród najpopularniejszych tytułów na Halloween to: Nemesis, Horror w Arkham, Alone czy Odmęty grozy.
Ciekawym prezentem będzie również strrrrasznie fajna seria Scooby Doo od Playmobil. Lalki Monster High również wpiszą się w tematykę Halloween. Dla bardziej aktywnych smyków polecamy grę Łowca duchów. Halloween to wesołe święto i okazja do wspólnego spędzenia czasu. Wspólnie poznawajcie kulturę i bawcie się strasznie w ten jeden wieczór w roku.
